Uzależnienie od hazardu na pewno nie należy do schorzeń, o których wiedza w społeczeństwie jest bardzo szeroka. Hazard przez długi czas nie był w naszym kraju postrzegany jako potencjalne zagrożenie. Jednak w rzeczywistości można uzależnić się nawet od całkowicie legalnych i powszechnie dostępnych form tej rozrywki (gry liczbowe, zdrapki, loterie). Obecnie coraz większa dostępność zakładów bukmacherskich i kasyn (również online) zdecydowanie ułatwia wciągnięcie się w sytuację bez wyjścia. Dowiedz się więcej o tym, czym objawia się uzależnienie od hazardu i jak pomóc osobie, u której podejrzewasz to schorzenie.
Czym jest uzależnienie od hazardu?
Hazard wciąga bardzo szybko. Udział w grach liczbowych, grę w karty czy okazjonalne zakłady bukmacherskie można uznać za niezobowiązującą rozrywkę. Dostarcza jednak ona wielu emocji. W przypadku wygranej pojawia się niesamowita euforia, która pozwala wierzyć, że dobra passa nigdy się nie skończy. Łatwo wtedy zacząć grać częściej i o wyższe stawki. Kiedy po fali zwycięstw przychodzi nieunikniona porażka, pojawia się niedowierzanie złość i chęć „odkucia się”. Wtedy zaczynają się problemy. Jeżeli gracz w porę nie wykaraska się z błędnego koła obstawiania, ryzykownej gry i pożyczania pieniędzy, jest już na dobrej drodze do druzgocącego uzależnienia.
Uzależnienie od hazardu należy do bardzo destrukcyjnych. Ciężko normalnie funkcjonować, gdy myśli się tylko o grze. Coraz większe straty finansowe zmuszają uzależnianego do ukrywania swoich działań i odbijają się negatywnie na życiu całej rodziny. Zubożenie jest nieuniknione, co w późniejszych fazach często skłania chorych do działalności przestępczej (kradzieży, wyłudzeń, oszustw itp.). Po jakimś czasie bliscy chorego odwracają się od niego, przez co następuje wyobcowanie. Uzależnienie od hazardu może też wiązać się z innymi nałogami – alkohol czy narkotyki często mogą towarzyszyć spotkaniom przy grach hazardowych. Niekiedy też chorzy, próbując sami wyzbyć się uzależnienia, używają tych substancji, by zastąpić czymś euforię związaną z wygrywaniem lub też zagłuszyć wyrzuty sumienia i stres związany z przegrywaniem.
Oznaki i objawy uzależnienia od hazardu
Nałóg hazardowy często bywa określany jako „choroba ukryta”, ponieważ chorzy mają duże tendencje do ukrywania swoich zachowań, co często nie jest trudne aż do momentu, gdy hazard nie zawładnie całkowicie ich życiem. Uzależnienie nie daje też fizycznych objawów, w odróżnieniu od np. tego dotyczącego alkoholu czy narkotyków. O chorobie świadczą przede wszystkim pewne zachowania. Mogą o nich świadczyć też konsekwencje finansowe i społeczne. Do typowych symptomów świadczących o uzależnieniu należą:
- granie w tajemnicy i ukrywanie tego faktu przed otoczeniem,
- kłamanie na temat wysokości wygranych lub przegranych,
- granie do „ostatniej złotówki”,
- pożyczanie pieniędzy, gra za zastaw itp. w celu „odegrania się”,
- sprzedawanie rzeczy, podbieranie pieniędzy, drobne kradzieże,
- zaniepokojenie bliskich, którzy zaczynają dostrzegać problem.
Ponadto osoba uzależniona od hazardu może:
- stać się wycofana, unikać spotkań rodzinnych i towarzyskich,
- zrezygnować z hobby i innych aktywności, które wcześniej sprawiały jej radość,
- zaniedbywać swoje obowiązki w domu, pracy lub szkole,
- zmienić schematy dotyczące snu, jedzenia itp.,
- częściej wdawać się w konflikty, szczególnie dotyczące spraw finansowych,
- zacząć częściej sięgać po używki,
- przejawiać niechęć do wydawania pieniędzy na inne rzeczy niż hazard,
- znikać na dłuższe okresy, nie dając znaku życia.
Leczenie hazardu
Uzależnienie od hazardu często rozwija się powoli. Im szybciej podjęta zostanie terapia, tym większe szanse na uwolnienie się od niebezpiecznego nałogu. Najskuteczniejsze leczenie opiera się na programie 12 kroków, stosowanym też przy alkoholizmie czy narkomanii. Chory powinien wyzbyć się wszelkich pokus, nie powinien nawet brać udziału w grach towarzyskich czy oglądać teleturniejów w telewizji, a podstawą do wyzdrowienia jest terapia indywidualna i grupowa ze specjalistą.